Een tamper wordt gebruikt om de koffie op een gelijkmatige manier in de filter van je espressomachine te distribueren zodat het water op een regelmatige manier door de koffie heen kan lopen en zo alle waardevolle stoffen uit de koffie kan meenemen. Brandmeesters maakt voor dit onmisbare “Barista tool” graag gebruik van de ervaring van Reg Barber.
Reg Barber Enterprises Inc. is hoogstwaarschijnlijk het bekendste en meest exclusieve merk voor tampers ter wereld. Het bedrijf is gevestigd in Vancouver Island in Canada en maakt al sinds 1995 handgemaakte koffie tampers.
Reg Barber heeft een standaard voor excellentie opgesteld voor espresso tampers. Ondanks dat verse koffiebonen en een goede maling de meest belangrijke aspecten zijn voor een uitzonderlijke espresso blijft het belangrijk om over de juiste ‘tools’ te beschikken die aansluiten bij diegene die de koffie bereidt. Espresso tampers zijn beschikbaar in een grote verscheidenheid aan maten en uitvoeringen welke het mogelijk maakt de tamper letterlijk naar je eigen hand te zetten!
Doordat de ‘handle’ en de ‘base’ los van elkaar besteld kunnen worden, is het belangrijk om op de onderstaande aspecten te letten.
Keuze van het materiaal is afhankelijk van aan de ene kant het gewenste gewicht en duurzaamheid en aan de andere kant de gewenste uitstraling. Het doel is om een contante druk op je koffie uit te oefenen. De druk die moet worden uitgeoefend is afhankelijk van de maling maar ligt ongeveer bij 20kg. Met de plastic meegeleverde tamper is het erg moeilijk de koffie constant aan te tampen.
Aluminium is met een soortelijk gewicht van 2700/kg/m3 aan de lichte kant. Staal is een stuk zwaarder (7800 kg/m3) en brons of koper leveren de zwaarste bases op (respectievelijk 8700 en 8900 kg/m3).
De beste vorm voor ‘base’ bestaat helaas niet. Hierover zijn reeds vele discussies gevoerd. Vlakke tampers (flat) verzekeren een compacte koffie koek bij het juist aandrukken. Het gevaar bestaat echter dat de koffie niet recht wordt aangedrukt en een ongelijke extractie ontstaat. Een convex of Eurocurve (bolling) zorgt ervoor dat een kleine aandruk fout gecompenseerd wordt doordat de randen iets hoger liggen dan het midden. Deze rand zorgt er verder voor dat eventuele kans op ‘channeling’ een stuk kleiner wordt. Daarnaast vormt de bolling bij ronde filterbakjes voor een gelijkmatige extractie. De Convex-Flat is specifiek ontwikkeld om de randen af te dichten maar heeft daarnaast de eigenschappen van een vlakke of ‘Flat’ tamper.
C-ripple heeft dezelfde eigenschappen als de C-flat maar biedt daarnaast het volgende: het ribbel effect zorgt voor een groter oppervlak voor het water om te passeren door de koffie. Dit zorgt wederom voor een betere extractie van de koffie. De C- Ripple werd voor het eerst gebruikt door de World Barista Champion 2009.
Omdat het doel van tampen is ervoor te zorgen dat een gelijkmatige verdeling van de waterdruk op de koffie wordt uitgeoefend is het belangrijk dat er voor een passende ‘base’ wordt gekozen. Idealiter past de base zonder dat deze klem komt te zitten tussen het filterbakje en eventuele koffie die aan de rand is blijven plakken. Standaard is deze maat vastgesteld op 58 mm maar verschillende fabrikanten hanteren andere maten.
Een kleine vrouwenhand kan moeilijk overweg met een grote handle terwijl een grote mannenhand minder moeite heeft met een iets te klein handle. Het is hierdoor belangrijk in ieder geval niet een te grote handle te kiezen. Bij het tampen rust je handpalm op de bovenkant en voel je met je vingertoppen of je de koffie recht aantampt. Bij een te grote tamper is het niet mogelijk je vingers op de ‘base’ rand te laten rusten.
Daarnaast is de wens voor een specifieke vorm en uitstraling eerder persoonlijk. Hier kan gekozen worden voor een klassieke bovenkant van Afrikaans rozenhout of Esdoorn of een ‘handle’ die is geanodiseerd (glimmend) of een poedercoating (metaal effect) heeft ondergaan.